ĐỔI MỚI KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH
Đổi mới phương pháp dạy học trong chương trình phổ thông nói chung và giáo dục tiểu học nói riêng là vần đề được đặt ra và thực hiện từ nhiều năm nay. Để thực hiện được vấn đề này, đã có nhiều hình thức và biện pháp được triển khai như: tổ chức các hoạt động dạy học phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học…Những hình thức và biện pháp đó, trong quá trình thực hiện, đã góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy của giáo viên và chất lượng học tập của học sinh. Tuy nhiên để nâng cao hơn nữa chất lượng dạy học, phát triển năng lực học tập của học sinh thì việc đổi mới đánh giá kết quả học tập của học sinh là vô cùng quan trọng. Đổi mới kiểm tra đánh giá sẽ tạo động lực thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học, khích lệ phát triển năng lực học tập của học sinh góp phần nâng cao chất lượng, đảm bảo mục tiêu giáo dục.
Trước yêu cầu đổi mới giáo dục nhằm đào tạo những con người năng động, sáng tạo, có khả năng thích ứng với đời sống xã hội, hòa nhập và phát triển cộng đồng thì việc đánh giá không chỉ dừng lại ở yêu cầu tái hiện kiến thức, lặp lại các kĩ năng đã học mà phải khuyến khích trí thông minh sáng tạo, khả năng tư duy, vận dụng kiến thức vào thực tiễn của học sinh.
Hình ảnh sinh hoạt chuyên môn triển khai đổi mới đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh.
Nhận thức được sâu sắc vấn đề đó năm học 2020-2021 trường tiểu học Nguyễn Bá Ngọc tiếp tục thực hiện đổi mới kiểm tra đánh giá thường xuyên học sinh theo định hướng phát triển năng lực học tập. Để thực hiện được vấn đề này ngay từ đầu năm học, chuyên môn nhà trường đã tập trung bồi dưỡng, trao đổi giúp giáo viên xác định những năng lực cần cung cấp cho học sinh ở từng môn học, từng chủ đề. Thăm lớp dự giờ kiểm tra giáo viên phát triển năng lực cho học sinh ở từng bài, cách thiết kế các tình huống trong cuộc sống yêu cầu học sinh vận dụng…từ đó thống nhất kiểm tra đánh giá thường xuyên nhằm phát triển năng lực học tập của học sinh theo định hướng sau:
Xác định được mục đích chủ yếu của đánh giá kết quả học tập là so sánh năng lực của học sinh với mức độ yêu cầu của chuẩn kiến thức và kĩ năng (năng lực) môn học ở từng chủ đề, từng lớp học, để từ đó cải thiện kịp thời hoạt động dạy và hoạt động học.
Tiến hành đánh giá kết quả học tập môn học theo ba công đoạn cơ bản là thu thập thông tin, phân tích và xử lý thông tin.
Căn cứ vào chuẩn kiến thức, kĩ năng; sử dụng đa dạng các loại công cụ khác nhau (đề kiểm tra viết, câu hỏi trên lớp, phiếu học tập, bài tập về nhà,...); thiết kế các công cụ đánh giá đúng kĩ thuật (câu hỏi và bài tập phải đo lường được mức độ của chuẩn, đáp ứng các yêu cầu dạng trắc nghiệm khách quan hay tự luận, cấu trúc đề kiểm tra khoa học và phù hợp, có phần dành cho phát triển năng lực)
Đánh giá bằng lời nhận xét của giáo viên: Giáo viên dùng lời nói chỉ ra cho học sinh biết được chỗ đúng, chưa đúng và cách sửa chữa; viết nhận xét vào vở hoặc sản phẩm học tập của học sinh khi cần thiết. Dựa vào kiến thức, kĩ năng học sinh đã đạt được, các năng lực của các em được đánh giá qua kết quả hoạt động khi giải quyết các vấn đề cụ thể, các bài học, giáo viên nhận xét ( khen ngợi) trực tiếp vào nội dung các em đã đạt được,. sử dụng những nhận xét chứa đầy cảm xúc tích cực sẽ có lợi hơn cho sự thúc đẩy hoạt động học tập của học sinh tiểu học.
Ví dụ: Cô rất thích câu trả lời của con; hôm nay con làm cô rất ngạc nhiên, cô cảm thấy tự hào về con… hoặc những lời nói nhẹ nhàng, nhận xét tích cực như: con có khả năng…; các bạn trong lớp tin tưởng con…; cô rất tin tưởng con…; cô tin là con làm được… chỉ là con chưa tập trung; con đã biết áp dụng kiến thức để……; con có suy nghĩ hay cách làm nào khác hãy chia sẻ với các bạn trong nhóm?; con hãy xem xét sự việc ở một góc nhìn khác… để có những ý tưởng mới;…
Đây chính là những hạt giống tâm hồn được gieo vào trí não tuổi thơ.. chúng có giá trị hơn bất cứ điểm mười nào, vì đây là những dưỡng chất, nuôi dưỡng hứng thú, khích lệ phát triển năng lực học tập, giúp phát triển toàn diện nhân cách của học sinh
Kết hợp giữa hình thức đánh giá bằng trắc nghiệm khách quan và tự luận.
Phối hợp giữa đánh giá thường xuyên và đánh giá định kì, giữa đánh giá của giáo viên và tự đánh giá của học sinh, giữa đánh giá của nhà trường và đánh giá của gia đình, cộng đồng.
Nâng cao năng lực tự đánh giá và đánh giá bạn cho học sinh. Giáo viên khuyến khích học sinh nói ra những suy nghĩ của cá nhân trước lớp hoặc trong nhóm… quá trình tranh luận, học sinh vỡ ra rất nhiều điều và được trải nghiệm những tương tác và cuối cùng trong quá trình đó học sinh chọn lựa được những ý nghĩ, hành động phù hợp và cũng qua quá trình HS nói ra, giáo viên biết học sinh suy nghĩ đúng hay sai để kịp thời uốn nắn, điều chỉnh. Từ đó, học sinh được tự nhận xét, tham gia nhận xét; tự học, tự điều chỉnh cách học; giao tiếp, hợp tác.
Hình ảnh cô giáo Nguyễn Thị Đan Thùy lớp 3/2 trong một tiết dạy
Hình ảnh học sinh lớp 5 thực hiện tiết học
Tóm lại: Đánh giá thường xuyên bằng nhận xét tạo cơ hội cho trẻ em được học và phát triển năng lực học tập, là một trong những công cụ giúp học sinh học tốt hơn và giáo viên dạy học hiệu quả hơn. Chính vì vậy việc nâng cao năng lực nhận xét đánh giá thường xuyên cho giáo viên tại các trường tiểu học là một hoạt động rất cần thiết.
Trên đây là một số đổi mới trong kiểm tra đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực học sinh của trường tiểu học Nguyễn Bá Ngọc đã thực hiện trong thời gian vừa qua, nó đã góp phần mang lại kết quả tốt hơn về chất lượng giáo dục của nhà trường; các em đã tự tin hơn, mạnh dạn hơn khi tham gia các hoạt động học tập và rèn luyện ở lớp ở trường./.
Hình ảnh học sinh tham gia hoạt động tập thể.
Bình Thạnh, ngày 10 tháng 11 năm 2021